Hindistanın baş naziri Kiyevə gedir: Səfərin arxasında nə dayana bilər?
İyul ayında Hindistanın baş naziri Narendra Modi Moskvaya səfər edib və Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşüb. Elə həmin gün Rusiya Ukraynaya ölümcül aviazərbələr endirib, ölkənin ən böyük uşaq xəstəxanasını vurub. İndi Modi Kiyevə səfər edir.
Qaynarinfo "Foreign Policy"yə istinadla xəbər verir ki, o və onun müşavirləri Ukrayna və Qərblə münasibətləri daha geniş şəkildə düzəltməyin vaxtının çatdığını düşünmüş ola bilərlər.
"Kiyevə səfər bu yolda faydalı ilk addım ola bilər və müəyyən mənada Hindistanın xarici siyasətində dramatik gedişi göstərir. Rusiya uzun müddət Hindistan üçün etibarlı tərəfdaş olub, lakin 2022-ci ildə Ukraynaya tammiqyaslı işğalından sonra "Modi və Hindistanın xarici işlər naziri S.Cayşankar diplomatik macəraya qərar verdilər”, - materialda deyilir.
Modinin bu missiyanı üzərinə götürməyə qərar verməsinin bir sıra inandırıcı səbəbləri var. Ola bilsin ki, o və müşavirləri belə qənaətə gəliblər ki, Moskva artıq Nyu Dehlini lazımi hərbi texnika ilə vaxtında təmin edə bilmir. Hindistan bu cür qeyri-müəyyənliklə yaşaya bilməz, xüsusən də onun əsas uzunmüddətli düşməni olan Çindən gələn təhlükə azalmayıb.
Hindistan Rusiya ilə əməkdaşlığa dair qlobal tənqidləri çoxdan aradan qaldırsa da, Yeni Dehli rəsmiləri ABŞ-ın səbrinin məhdud olduğunu başa düşəcək qədər zirəkdir.
"Hindistanın strateji muxtariyyətinə nə qədər dəyər verdiyinə dair aşkar cəsarətinə baxmayaraq, ABŞ-ın yaxşı kitablarında qalmaq da onun xarici siyasət prioritetlərindən biridir və Modinin Kiyevə səfəri bunu əks etdirə bilər”, - müəllif qeyd edir.
Ola bilsin ki, Hindistanın xarici siyasət strukturunda daha bir mühüm dərketmə gec-tez baş verib: onun Rusiyanın Çinə yaxınlaşmasına mane olmaq üçün göstərdiyi hərarətli səylər, böyük ölçüdə itirilmiş səbəbdir. Ukraynada müharibə uzandıqca Rusiyanın artan diplomatik təcrid olunması onun Çindən başqa strateji tərəfdaşlarının az olması deməkdir. Zamanın sınağından çıxmış Rusiya-Hindistan münasibətlərinə baxmayaraq, Moskva Nyu Dehlinin Vaşinqton və Qərblə artan əlaqələrindən əl çəkməyəcəyini görməlidir.
Modinin Zelenski ilə görüşünün hər hansı mühüm nailiyyətlərə gətirib çıxaracağı ehtimalı azdır. Hindistan ən yaxşı halda Ukraynaya hansısa humanitar yardım təklif edə bilər. Lakin qlobal səhnədə bu cür simvolik jestlər mühüm siyasi siqnallar göndərə bildiyi üçün əhəmiyyət kəsb edir.
Və Kiyevə səfəri ilə Modi Rusiyaya mesaj göndərmək istəyə bilər ki, ABŞ-ın Hindistana teleqraf göndərdiyi kimi, Hindistanla ikitərəfli əlaqələri təbii qəbul edilə bilməz. Rusiyanın Hindistanın digər rəqibi Pakistana qarşı son təklifləri və Rusiyanın çox ehtiyac duyulan silah təchizatını təmin edə bilməməsini nəzərə alsaq, Yeni Dehlinin Moskvadan asılılığına yenidən baxmağa əsas var. Paradoksal olaraq, münasibətlərdən bu cür uzaqlaşma Hindistanın xarici siyasətində müəyyən dərəcədə həqiqi strateji muxtariyyət nümayiş etdirə bilər.
Modinin Kiyevə səfər etmək qərarında sonuncu amil rol oynamış ola bilər. Ukraynada o, çox güman ki, Hindistanı münaqişədə potensial vasitəçi kimi göstərəcək, onun Rusiya ilə tarixi əlaqələrini və Modinin şəxsi diplomatiyasının effektivliyinə inamını vurğulayacaq.
"Rusiyanın barışmazlığını nəzərə alsaq, Modinin diplomatik axtarışı nəticəsiz qala bilər. ABŞ və Qərbin böyük hissəsi Hindistanın Rusiya ilə keçmiş yaxınlığını nəzərə alaraq, onun dürüst broker olmaq qabiliyyətinə şübhə ilə yanaşa bilər. Bununla belə, Ukraynanın bu yaxınlarda Rusiya ərazisinə böyük bir müdaxilə etdiyi bir vaxtda Modinin zahirən cəsarətli görünən bu təşəbbüsü davam etdirməyə hazır olması Hindistanın münaqişədə bitərəfliyində nəzərəçarpacaq dəyişiklikdən xəbər verə bilər. Bu səfərin sadəcə simvolik olub-olmayacağı yalnız yaxın həftələrdə və aylarda bəlli olacaq”, - nəşr yekunlaşdırır.
Qeyd edək ki, bu gün, avqustun 23-də Hindistanın baş naziri Narendra Modinin Kiyevə səfəri planlaşdırılır. Bu, onun Rusiya işğalı başlayandan bəri Ukraynaya ilk səfəri olacaq.
